Bildiyimiz kimi İslam dini əxlaq bölməsinə
çox geniş dəyər vermişdir. Bəlkə də İslamın nəyi varsa, elə insanın kamala
çatması istiqamətindədir. İslam Peyğəmbərinin (s) "Mən əxlaqi dəyərləri və
fəzilətləri kamilləşdirmək üçün peyğəmbərliyə seçilmişəm" kimi kəlamı və
ya "Məgər din sevgidən başqa bir şeydirmi?" sloqanı təsadüfi və ya
ikinci dərəcəli bir şey deyil. Bəlkə də ən ümdə gedən və hədəf kimi bəlirlənən
nöqtədir.
Dediyimiz kimi, özünü mənəvi kamalata
çatdıra bilməyən kəsin etdiyi hər bir əməl fəsaddan başqa bir şey olmayacaq.
Axı, kamillik dadnını duymayan kəs, İslamın kamal sifətlərini necə anlada
bilər? Misal üçün, həyatında heç bir zaman dəniz görməyən, ona toxunmayan,
hətta bu dənizə baş vurmayan kəs o dənizi necə təsvir edə bilər?!
Son zamanlar İslamda yeni oyanış dövrü
gedir. Çünki mövcud dünyamızda kiber-hücumlara, psixoloji təzyiqlərə məruz
qalmış İslam ümməti bu bəlalardan qurtulmaq istəyir. İndiyə qədər hansı səmtdən
İslam baş qaldırmaq istəmişsə, düşmən çomağını hazır vəziyyətdə əldə
saxlayaraq, o nöqtəni zərərsizləşdirmək istəmişdir. Lakin, İlahi nəzarət
altında olan bəşəri din məğlubedilməzlər siyahısındadır.
İslamın bir neçə sahələri üstündə durmadan
araşdırmalar və cərəyan edilən məfkurəyə qarşı olan alternativləri üzrə
tədqiqatlar aparılır. Bu belə də olmalıdır. Qərb psixologiyasını oxuyan kəslər
yaxşı anlayırlar ki, bu psixologiya insanın eşq bardağını doldurmaqda acizdir.
Sadəcə olaraq Qərb nümayəndələrinin bu boşluğun doldurulması üçün Şərq, ən
əsası İslam çeşməsinə baş vurduğu dönəmdə, bəzən biz bundan qafil oluruq.
Araşdırılması zəruri məsələlərdən biri də
İslam əxlaqıdır. Bəli, İslam əxlaqı kifayət qədər araşdırılmış bir mövzudur,
dediyimiz isə, onun müasir Psixologiya elminə verə biləcəyi dəyərlərdir. İslam
əxlaqı bu gün psixologiya, özünü inkişafetdirmə, uğur qazanma və s. cəhətlərdə
insanın kamala çatmasında yeganə çıxış yoludur. Odur ki, mütəxəssislər bu
istiqamətdə qafil olmamalıdırlar.
Mən deyərdim ki, bu prosses yavaş-yavaş
getməkdədir. Bir çox mütəxəssislər bunun üstündə tədqiqat aparırlar. Xalqın
yeganə ümid, etibar etdiyi nöqtə ruhaniyyətdir. Bəli, ruhaniyyət. İnsanın ruhu
üzrə mütəxəssis həkim. Ən çətin peşə. O peşə ki, əziz Peyğəmbərimiz (s) bu
ixtisası bizə əmanət vermişdir. Bu ixtisas xalqın ümidvar olacağı, pənahgah
qərar verilmiş yegane yeri olmalıdır.
Buna görə də, insanlar özlərini və
sirlərinin məxfi qalacağı, psixoloji sarsıntılarını rahat şəkildə izah
edəcəklərinə dair xatircəm olmalıdırlar. Onlara düzgün yol və sağalma
"dərmanları" sunulmalıdır. Zülmətdən nura çıxarılması yolunda
ruhaniyyət böyük səy göstərməlidir. Bu haqda seminarlar keçirilməli, mühazirələr
oxunmalıdır. Camaata dərdi (filan əməl haramdır, filan əməl vacib) söyləyərkən,
dərdə bulaşmış insanlara bu çirkabdan çıxarılmasına dair ümid verilməli və
həlli yolları göstərilməlidir.
Bəli, insanın motivasiyası, uğur
qazanması, özünütanıması yollarını məhz İslam daha kamil anlatmışdır. Məhz
İslam kamal sifətləri, insanın son mənzilini və həyatda istiqamətlənməsi zəruri
olan hədəfi ona bəyan etmişdir. Elə isə, İslam əxlaqı müasir psixologiyanın
zənginləşdirilməsində yeganə və tək olan bir mücəvhərdir.
Fərid
Abdullah
Комментариев нет:
Отправить комментарий